Prawo jazdy z automatyczną skrzynią biegów to stosunkowo nowe rozwiązanie na polskim rynku. Jego posiadacz jest uprawniony do prowadzenia pojazdów właśnie z taką skrzynią. Prawo jazdy kategorii B-78 nie daje uprawnień do prowadzenia starszych technologicznie „manuali”, czyli pojazdów z ręczną skrzynią biegów. Czy jest to dobre rozwiązanie? To zależy dla kogo.

Prawo jazdy z automatyczną skrzynią biegów — dla kogo?

Chyba każdy, kto ma szczęście posiadać prawo jazdy, pamięta początki swojej nauki. Nogi lawirowały między sprzęgłem, hamulcem, a gazem. Ręce trzymały kierownicę i próbowały przełączać biegi. Pierwszy bieg, sprzęgło – samochód szarpie i zatrzymuje się. Druga próba – to samo. Przy trzeciej zniecierpliwieni kierowcy z tyłu trąbią, mimo że widzą oznaczenie samochodu do nauki jazdy. W końcu instruktor lituje się i pomaga jechać dalej.

Ten koszmar w miarę „wyjeżdżonych godzin” powinien zdarzać się coraz rzadziej, choć gasnący samochód to częsta zmora nawet tych kierowców, którym udało się zdać egzamin. Nie da się też ukryć, że są osoby, którym osłabiona koordynacja ruchowa znacznie utrudni taką naukę.

Czy jesteśmy skazani na mozolne i trudne próby skoordynowania ruchów rąk i nóg podczas nauki jazdy? Przecież i bez tego nie jest ona łatwa! Mnóstwo przepisów, znaków drogowych, zagadnień technicznych, pierwsza pomoc – zdarza się, że po nawale teorii kursanci po prostu rezygnują, zderzając się z jeszcze cięższą praktyką. Czy tak musi być?

Automatyczna skrzynia biegów ratunkiem?

Na szczęście technika idzie do przodu i dziś możemy jeździć samochodem z automatyczną skrzynią biegów. Została ona stworzona w ten sposób, by jak najmniej manipulować przy niej podczas jazdy, co znacznie zwiększa komfort prowadzenia samochodu. Automatyczna skrzynia biegów wiąże się także z brakiem sprzęgła.

Ogólnie rzecz ujmując, przy jeździe samochodem z automatyczną skrzynią biegów nie zmieniamy ich. Chyba że z jazdy przodem przechodzimy do jazdy w tył. Taka skrzynia wyposażona jest najczęściej w cztery podstawowe opcje: P – parkowanie i postój, R – jazda do tyłu, N – tryb neutralny, D – jazda do przodu.

Od razu warto zaznaczyć, że opcja P powinna być używana wyłącznie wtedy, gdy samochód kończy jazdę i chcemy wyłączyć silnik. Nie włączamy jej podczas jazdy, gdy zatrzymujemy się na czerwonym świetle. Bieg P sprawia, że skrzynia biegów blokuje się, dzięki czemu unikamy stoczenia się samochodu.

Problematyczny bywa także bieg „neutralny” N, czyli inaczej „luz”. W praktyce używamy go bardzo rzadko – głównie podczas sytuacji awaryjnych, takich jak holowanie.

Natomiast podczas jazdy używamy głównie opcji D. Dzięki niej skrzynia automatycznie dopasuje bieg do prędkości samochodu. Tej opcji nie zmieniamy także wtedy, gdy zatrzymujemy się na światłach.

Zdarza się, że w automatycznej skrzyni biegów zainstalowane są dodatkowe opcje, na przykład biegi 1, 2 i 3, przydatne podczas trudniejszych sytuacji na drodze, a także tryb sportowy S, dzięki któremu kierowca może jechać dynamiczniej.

Jakie prawo jazdy trzeba mieć?

Czy żeby kierować samochodem z automatyczną skrzynią biegów, musimy posiadać odrębne prawo jazdy? Dobra wiadomość jest taka, że mając prawo jazdy kat. B, możemy przesiąść się na automatyczną skrzynię biegów bez dodatkowych formalności. Oczywiście, zanim ruszymy w drogę, warto przećwiczyć podstawy – może się bowiem okazać, że mimo iż takie rozwiązanie ma być ułatwieniem, z początku będzie nam się trudno przestawić. Szczególnie często kierowcom myli się w tym przypadku sprzęgło, którego w automatach nie ma, z hamulcem, co może powodować problem z gwałtownym hamowaniem.

Istnieje także możliwość zdawania prawa jazdy w samochodzie z automatyczną skrzynią biegów. Wtedy jednak nasz dokument uprawnia do jazdy jedynie takim właśnie pojazdem. Jest ono wydawane z adnotacją „78”, oznaczającą uprawnienia do kierowania pojazdami wyposażonymi wyłącznie w automatyczną skrzynię biegów. 

Koszty kursów na prawo jazdy kategorii B z automatyczną skrzynią biegów najczęściej są zbliżone do tych ze skrzynią manualną. Czasem możemy spotkać się z różnicą cenową ok. 100-200 zł. Choć panuje przekonanie, że egzamin w tym przypadku jest łatwiejszy, pamiętajmy, że tyczy się to jedynie łatwiejszego manewrowania skrzynią biegów. Pytania z zakresu teorii oraz praktyczne zadania egzaminacyjne wyglądają tak samo, jak w przypadku tradycyjnego kursu na prawo jazdy kategorii B.

Prawo jazdy z automatyczną skrzynią biegów — wady i zalety takiego rozwiązania

Załóżmy, że posiadamy prawo jazdy uprawniające nas do kierowania pojazdami jedynie z automatyczną skrzynią biegów. Z roku na rok powinno stanowić to coraz mniejszy problem – nie da się bowiem ukryć, że takich samochodów przybywa na polskim rynku oraz na drogach. 

Wbrew pozorom, także zdobycie prawa jazdy na „automat” może kosztować nas mniej – nawet jeśli taki kurs w naszej okolicy jest droższy. Jest on za to łatwiejszy, a więc z dużym prawdopodobieństwem zdamy go za jednym z pierwszych podejść.

No i sama jazda! Poruszanie się samochodem z automatyczną skrzynią biegów będzie dla niego dużo mniej stresujące. Zamiast zajmowania się zmianą biegów, można spokojnie skupić się na innych aspektach jazdy.

Mogłoby się zdawać, że jest to rozwiązanie idealne. Pomówmy więc o wadach. Przede wszystkim samochody z manualną skrzynią biegów wciąż stanowią przytłaczającą większość. Trudniej więc w nagłym wypadku o pożyczenie samochodu. Problem może zaistnieć także jeśli w naszej pracy wymagane jest prawo jazdy kategorii B. Rzadko kiedy służbowe samochody wyposażane są w automatyczną skrzynię biegów. Prognozy pokazują, że może się to zmienić. Jednak kiedy? Nie wiadomo.

Pamiętajmy także, że na samochód z automatyczną skrzynią biegów musimy przeznaczyć więcej pieniędzy. Nowe modele są o kilka tysięcy droższe. Co prawda „automaty” już pojawiły się na rynku wtórnym, jednak i tu nie ma raczej co liczyć na cenowe atrakcje.

Prawo jazdy z automatyczną skrzynią — podsumowanie

Tak zwany automat jest więc rozwiązaniem wygodniejszym, choć trochę droższym. Z pewnością wiele zależy od środowiska, w którym się obracamy. Jeśli wśród naszej rodziny i przyjaciół zaczynają już dominować tego typu samochody, łatwiej będzie o wypożyczenie w razie wypadku, a także o konsultację, gdy coś zacznie się dziać. 

Czy i kiedy samochody z automatyczną skrzynią biegów staną się standardem? Trudno powiedzieć. Ich popularność rośnie, wciąż jednak jest ich mało w porównaniu do rynku amerykańskiego, gdzie to manualna skrzynia biegów wzbudza sensację. Jak będzie w Polsce? Pewnie z czasem podobnie. W końcu manualne skrzynie biegów to głównie siła przyzwyczajenia kierowców. Tymczasem technologia pędzi naprzód.